Open Air Museum. Cieszyn. Český Tĕšín w konkursie na Najlepszą Przestrzeń Publiczną Województwa Śląskiego 2020

Ruszył plebiscyt publiczności w konkursie Najlepsza Przestrzeń Publiczna Województwa Śląskiego 2020. Swoich faworytów wybierają mieszkańcy. W trakcie plebiscytu można głosować na najlepsze realizacje zgłoszone do tegorocznej edycji konkursu Najlepsza Przestrzeń Publiczna Województwa Śląskiego. Głosowanie polega na przyznaniu punktów trzem ulubionym realizacjom. Najpopularniejsza realizacja, która uzyska największą liczbę głosów publiczności, zdobędzie nagrodę internautów.

Plebiscyt publiczności potrwa do końca sierpnia br. Wśród uczestników głosowania rozlosowane zostaną nagrody rzeczowe.

Do tegorocznej 21 edycji konkursu zgłoszono 42 realizacje, które zlokalizowane są na terenie 30 gmin województwa. Wśród nich znalazł się Open Air Museum. Cieszyn. Český Tĕšín. Zachęcamy do głosowania na cieszyński projekt! Plebiscyt organizowany jest na stronie https://npp.slaskie.pl/vote/npp-edycja-2020. Głosowanie trwa do końca sierpnia.

Ponadto, zgłoszone realizacje zostaną ocenione przez jury konkursowe złożone z członków Wojewódzkiej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej, które wybierze laureatów tegorocznej edycji konkursu.

Jak co roku uroczyste ogłoszenie wyników i wręczenie nagród w konkursach NPP 2020 i Architektura Roku odbędzie się w okresie jesiennym, w ramach obchodów Śląskich Dni Architektury.

Celem realizacji projektu pn. „Open Air Museum. Cieszyn. Český Tĕšín.” było stworzenie produktu turystycznego o nowej jakości, opartego na fenomenie podzielonego miasta. Muzeum jest zlokalizowane w szczególnym miejscu – na granicy dwóch państw – i stara się przybliżyć zwiedzającym historię Cieszyna i Czeskiego Cieszyna z różnych punktów widzenia. Dzięki swojej dostępności i wyjątkowemu położeniu cieszy się wartościami turystycznymi oraz edukacyjnymi, jednocześnie tworząc nową atrakcyjną przestrzeń do spędzania wolnego czasu zarówno dla mieszkańców, jak i turystów.

Realizacja projektu została ukończona 30 września 2019 roku przez partnera wiodącego –Miasto Cieszyn oraz partnerów – Miasto Czeski Cieszyn i Bibliotekę Miejską w Czeskim Cieszynie. Współfinansowany był ze środków Programu Operacyjnego Interreg V-A Republika Czeska-Polska 2014-2020. Umowa o współpracy transgranicznej została podpisana pomiędzy partnerami a Ministerstwem Rozwoju Regionalnego Republiki Czeskiej pod koniec czerwca 2017 roku.

W ramach głównych działań projektu powołano polsko-czeską Radę Programową, która odpowiadała za opracowanie koncepcji muzeum i treści ekspozycji muzealnych oraz prawidłową jego realizację; zrewitalizowano nadbrzeże Olzy, m.in. wybudowano ciągi pieszo-rowerowe, uporządkowano zieleń i umieszczono funkcjonalne elementy małej architektury miejskiej w nowoczesnym stylu, np. specjalnie zaprojektowane siedziska, m.in. Koła Czasu – w świecących nocą okręgach, na których umieszczono 28 ważnych dat w historii od powstania Cieszyna do jego podziału w 1920 r. (dostępne również w alfabecie Braille’a) i inne meble miejskie; stworzono ekspozycje muzealne, dostępne w trzech wersjach językowych polskim, czeskim i angielskim, na obu nadbrzeżach Olzy. Przeprowadzono działania promocyjne i informacyjne, w ramach których opracowano identyfikację wizualną muzeum, utworzono stronę internetową z rozszerzonymi informacjami dostępnymi również z muzeum przez kody QR, aplikację mobilną, przy pomocy której można m.in. wysłać pocztówki z muzeum i publikować je w mediach społecznościowych.
Wizyta w muzeum rozpoczyna się po polskiej stronie przy Hali Widowiskowo-Sportowej, a następnie przebiega wzdłuż Alei Piastowskiej, w górę rzeki Olzy, aż do Mostu Przyjaźni. Tam trasa przecina linię graniczną i biegnie po czeskiej stronie w kierunku Czytelni i Kawiarni Avion, gdzie po skręceniu w prawo ścieżka dydaktyczna ciągnie się w dół rzeki i przebiega w spokojnym otoczeniu zieleni i ławeczek. Ekspozycja Open Air Museum tematycznie związana jest z dziedzictwem i symboliką granicznej rzeki Olzy oraz przypomina ważne wydarzenia związane z historią miasta podzielonego, dziś dwóch miast, które mają wyjątkowy potencjał kulturowy i historyczny. Ponadto stworzono nową ofertę turystyczną ze ścieżką dydaktyczną opisującą historię i współczesność.

Na polskim brzegu Olzy znajduje się 5 podświetlanych gablot (city-lichtów) z modułami Wi-fi, każdy z nich ma 7 paneli, na których umieszczone są informacje oraz kody QR, po zeskanowaniu których uzyskuje się dostęp do rozszerzonych wersji informacji i galerii zdjęć na stronie internetowej muzeum. Przy pomocy aplikacji można wysłać pocztówkę z muzeum ze swoim wizerunkiem jako pierwszy książę cieszyński Mieszko I, ostatnia księżna z rodu Piastów Elżbieta Lukrecja lub najdłużej panujący w Cieszynie Habsburg, Franciszek Józef I.

Po czeskiej stronie znajduje się komplementarna ekspozycja, zarówno w warstwie architektonicznej, jak i merytorycznej zawartości. Całość stanowi niezwykle udany kompleks rekreacyjno-sportowy z funkcją edukacyjną, stanowiący dla wszystkich korzystających nową atrakcję.
W ramach prac inwestycyjnych nadzorowanych przez Miejski Zarząd Dróg w Cieszynie:

• wybudowano nawierzchnię szlaku turystycznego – ciągu pieszo-rowerowego o szerokości 2,4 – 3,5 m bitumiczną w kolorze naturalnym, w obrębie stojaków na rowery oraz siedzisk wykonano nawierzchnię żwirową, wzdłuż ścieżki zamontowano 5 gablot z podświetleniem LED – (city-lightów, wyposażonych w ładowarki USB i sieci Wi-fi) będących nośnikiem treści muzealnych na 7 panelach zmiennych i jednym stałym w każdym;
• oświetlono szlaki i ekspozycję muzealną, na całej długości ścieżki postawiono kolumny oświetleniowe o wysokości 3,5 m w wersji jednoramiennej i dwuramiennej, zamontowano oprawy w gruncie, które podświetlają korony wybranych drzew, zamontowano oświetlenie LED zintegrowane z Kołami Czasu;
• w centralnej części usypano górkę widokową i obsadzono ją ozdobną trawą;
• zabezpieczono brzegi nad rz. Olzą i Młynówką, wyremontowano barierki, które pozostawiono w miejscach w których zachodzi niebezpieczeństwo wypadku, pozostałe zdemontowano. Koło barierek posadzono pnącza;
• wzdłuż alei ustawiono estetyczne i nowoczesne elementy małej architektury:  indywidualnie zaprojektowane siedziska na fundamencie betonowym, o konstrukcji spawanej z profili zamkniętych, obudowane gładkimi olejowanymi deskami z modrzewia syberyjskiego, kosze na śmieci i psie odchody oraz stojaki rowerowe ze stali;
•  siedziska z tworzywa sztucznego (polietylen) w kolorze żółtym,
•  indywidualnie zaprojektowane Koła Czasu – na fundamencie betonowym, spawane z profili ze stali aluminiowej, z wewnętrzną stroną obudowaną drewnem – olejowanym modrzewiem syberyjskim. Boki wykończono wodoodporną płytą cementowo-drzazgową obłożoną blachą ze stali nierdzewnej. Profil ceowy od zewnątrz zakryty poliwęglanem podświetlanym taśmami LED o naturalnym kolorze światła. Leżanki i siedziska są również drewniane. Podesty wokół wykonane z profili ze stali aluminiowej i kraty pomostowej,
• zadbano o zieleń – wycięto niektóre drzewa i krzewy (w złym stanie), przesadzono część z nich, zaś największa część została poddana zabiegom pielęgnacyjnym. Wykonano także nasadzenia drzew, bylin i pnączy. Urządzono wielogatunkową rabatę, która od wczesnej wiosny do późnej jesieni będzie zmieniać swój charakter;
• wyremontowano koryto kanału Młynówki na długości 225 mb. Prace objęły również remont muru oporowego od strony Góry Zamkowej, rozbiórkę drewnianego umocnienia i wykonanie żelbetowego muru obłożonego piaskowcem. Odmulono dno i wykonano miejsca habitatowe dla ryb.