Niska emisja – wysokie ryzyko

      Likwidacja niskiej emisji jest jednym z działań zaproponowanym do realizacji w Planie Gospodarki Niskoemisyjnej Cieszyna realizowanym w ramach projektu pn. „Plan gospodarki niskoemisyjnej Cieszyna”. Jednak nie zwalczymy niskiej emisji poprzez same zapisy w dokumentach. Musimy wiedzieć czym jest niska emisja i jak my, mieszkańcy możemy przyczynić się do jej ograniczenia.

Niska emisja ≠ mała emisja

      Niska emisja nie oznacza małej ilości emisji. Określenie to odnosi się do wysokości, na której do powietrza emitowane są zanieczyszczenia. Na wysokości do 40 m nad ziemią unoszą się spaliny z kominów domowych kotłów i pieców, a także spaliny samochodowe. Właśnie te spaliny mają na nas największy wpływ.

Zanieczyszczenia

      W wyniku spalania paliw powstają głównie dwie grupy zanieczyszczeń: zanieczyszczenia stałe lotne (pyły) oraz zanieczyszczenia gazowe. Głównym składnikiem zanieczyszczeń atmosferycznych powstających w wyniku spalania paliw jest dwutlenek węgla (CO₂). Jest to niepalny gaz, bezbarwny i bezwonny, którego uważa się za sprawcę efektu cieplarnianego. Drugą co do ilości grupę zanieczyszczeń stanowią pyły, które poza tym, że wnikają do dróg oddechowych wraz z wdychanym powietrzem, są także nośnikiem innych substancji szkodliwych takich jak metale ciężkie, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) i pierwiastki promieniotwórcze. W skład zanieczyszczeń pochodzących ze spalania paliw wchodzą także: ozon, węglowodory, metale ciężkie i ich sole, rtęć, dwutlenek siarki, tlenki azotu (NO_x) oraz tlenek węgla (czad)-znany również jako bardzo niebezpieczny składnik spalin, który poprzez zmiany w składzie krwi powoduje niedotlenienie organizmu. Tlenki azotu (NO_x) zawarte w spalinach podrażniają oczy oraz powodują astmę oskrzelową. Szkodliwie na drogi oddechowe, struny głosowe oraz rogówkę oka wpływa również dwutlenek siarki. W skład spalin wchodzi również rtęć i jej związki, które są silnie trujące; metale ciężkie i ich sole, które kumulują się w szpiku kostnym, śledzionie i nerkach oraz węglowodory, szczególnie węglowodory aromatyczne (WWA) mające działanie kancerogenne. Dodatkowo w spalinach występuje również ozon odpowiedzialny za problemy z oddychaniem, podrażnienie błon śluzowych czy kaszel. Zanieczyszczenia te rozprzestrzeniają się w niekontrolowany sposób trafiając do organizmu ludzkiego.

Każdy może przyczynić się do zwalczania niskiej emisji

      Zmiana systemu ogrzewania, termomodernizacja czy oszczędna jazda samochodem to tylko niektóre przykłady tego, jak każdy z nas może pomóc w walce z niską emisją.

      Dużą rolę w niskiej emisji odgrywają spaliny z kominów kotłów i pieców opalanych paliwem stałym, przeznaczonych do ogrzewania domów. Najlepszym sposobem na redukcję zanieczyszczeń byłaby zmiana nośnika przeznaczonego na ogrzewanie na bardziej przyjazny środowisku np. gaz, ciepło sieciowe. Jeśli nie można zmienić systemu ogrzewania to nawet pozostając przy spalaniu węgla można przyczynić się do redukcji niskiej emisji. Należy pamiętać o kilku prostych zasadach:

• zadbaj o swój kocioł – jedynie dobry stan urządzenia umożliwia efektywne wykorzystanie energii zawartej w paliwie,
• ważna jest jakość węgla- dobrej jakości węgiel zawiera mniej domieszki siarki oraz składników niepalnych, przez co wytwarzana jest mniejsza ilość zanieczyszczeń pyłowych i gazowych a także odpadów stałych (popiołu),
• zadbaj o swój dom- ocieplenie budynku oraz wymiana okien i drzwi w istotny sposób przyczyniają się do zmniejszenia zapotrzebowania na paliwo do ogrzewania, przez co zmniejszy się emisja zanieczyszczeń, warto również zainwestować w zawory termostatyczne, aby dostosować ogrzewanie do swoich potrzeb,
• nie pal mułem – temperatura spalania osiągana w kotłach domowych jest zbyt niska dla tego typu paliwa, co powoduje powstawanie wielu szkodliwych substancji,
• nie pal śmieci – podczas spalania śmieci w kotłach domowych powstaje gryzący dym zawierający m.in. tlenki azotu, dwutlenek siarki, metale ciężkie. Dodatkowo w przewodach kominowych osadza się smolista maź, która zmniejsza przekrój komina i może samoczynnie się zapalić.

UWAGA! Spalanie śmieci w domowej instalacji jest karalne.

      Do niskiej emisji przyczyniają się również spaliny samochodowe. Zawierają one dwutlenek węgla, tlenek węgla, tlenki azotu, cząstki stałe i węglowodory. Każdy kierowca może przyczynić się do zmniejszenia ilości zanieczyszczeń ze spalin samochodowych. Wystarczy przestrzegać kilku prostych zasad, które składają się na eco- driving. Jest to umiejętna jazda samochodem pozwalająca zaoszczędzić do nawet 25% paliwa, przez co spada również emisja zanieczyszczeń ze spalania. Podstawowe zasady eco- drivingu:

• hamuj silnikiem,
• włączaj wyższy bieg wcześniej,
• nie przekraczaj 2 000 obr/min w silniku diesla, a 2 500 obr/min w silniku benzynowym,
• regularnie sprawdzaj ciśnienie w oponach i dbaj o sprawność pojazdu,
• nie woź niepotrzebnych przedmiotów w samochodzie i zdejmuj bagażnik z dachu jeśli go nie używasz,
• reaguj na sytuację na drodze z wyprzedzeniem, zadbaj o płynność jazdy.

      Projekt „Plan gospodarki niskoemisyjnej Cieszyna” jest współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013, Priorytet IX. Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku i efektywność energetyczna, działanie 9.3 Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej Przygotowanie planów gospodarki niskiej emisji.

Wydział Strategii i Rozwoju Miasta

Dla rozwoju infrastruktury i środowiska
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności
w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko